ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ତୁଳସୀ ବିବାହ ଶୁଭ ସମୟ, ପୂଜା ବିଧି ଓ ସାମଗ୍ରୀ |

ହିନ୍ଦୁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁଯାୟୀ ତୁଲସୀ ବିବାହ ପ୍ରତିବର୍ଷ କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର ଶୁକ୍ଲ ପକ୍ଷର ଏକାଦାଶୀ ଦିବସରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ଦେବଥାନି, ଦେବଥନ୍ ଏବଂ ଦେବପ୍ରଭୋଦିନି ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା | ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ରକ୍ଷକ ଶ୍ରୀ ହରି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ  ଦେବତା ଏକାଦାଶିଙ୍କ ଚାରି ମାସର ଯୋଗନିଦ୍ରାରୁ ଉଠନ୍ତି। ଏହି ଦିନ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଜାଗ୍ରତ ହେଲେ ତୁଲସୀ ବିବାହ ସଂପନ୍ନ ହୁଏ | ତୁଲସୀ ବିବାହ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଶାଳିଗ୍ରାମ ସ୍ଵରୂପ ସହିତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୀତିନୀତି ସହିତ କରାଯାଏ | ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ, ଦେବଥାନି ଏକାଦାଶିରେ ତୁଲସୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁଭ ଏବଂ ମଙ୍ଗଳକାରୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଦେବଥାନି ଏକାଦଶୀ ଉପରେ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ରକ୍ଷକ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଶାଳିଗ୍ରାମ ସ୍ଵରୂପ ସହିତ ତୁଲସୀ ଦେବୀଙ୍କ ବିବାହ କରି ଜଣେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଅସୁବିଧାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ସହିତ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ପ୍ରାପ୍ତି କରିଥାଏ।

ତୁଳସୀ ବିବାହ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁଯାୟୀ ଏହା କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର ଶୁକ୍ଲା ପକ୍ଷର ଏକାଦଶୀ ଦିନରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଦେଶର କେତେକ ସ୍ଥାନରେ କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର ଶୁକ୍ଲା ପକ୍ଷର ଦ୍ୱାଦଶ ତାରିଖରେ ତୁଲସୀ–ଶାଲିଗ୍ରାମ ବିବାହ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଥାଏ। ଦେବଥାନି ଏକାଦଶୀଙ୍କ ଉପରେ, ଚାରି ମାସ ଯୋଗ ନିଦ୍ରାରେ ଥିବା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ଶଙ୍ଖ ବଜାଇ ମଙ୍ଗଲଜିତ ଗୀତ ଗାଇ ଜାଗ୍ରତ କରାଯାଇଥାଏ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଦେବଥନୀ ଏକାଦାଶିରେ ତୁଲସୀ ବିବାହ ପାଇଁ ଶୁଭ ସମୟ, ପୂଜା ପଦ୍ଧତି ଏବଂ ମନ୍ତ୍ର ସହିତ ସମସ୍ତ ସୂଚନା ଆଦି |

ତୁଳସୀ ବିବାହ 2024ର ତିଥି ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁଯାୟୀ କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର ଶୁକ୍ଲା ପକ୍ଷର ଏକାଦଶୀ ତାରିଖ 11 ନଭେମ୍ବରରୁ ରାତି 6.46 ରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ସମାନ ତାରିଖ ନଭେମ୍ବର 12 ରେ ରାତି 4:04 ରେ ଶେଷ ହେବ | ଉଦୟବ୍ୟାପାନି ଏକାଦଶୀ 12 ନଭେମ୍ବରରେ ପଡୁଥିବାରୁ ଏହି ଦିନ ଦେବଥାନି ଏକାଦଶୀରେ ପାଳନ କରାଯାଏ | ଏହି ଦିନ ତୁଳସୀ ବିବାହର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥାଏ।

ତୁଲସୀ ବିବାହ 2024ର ଶୁଭ ସମୟ 12 ନଭେମ୍ବର 2024ରେ ତୁଲସୀ ବିବାହ ପାଇଁ ଶୁଭ ସମୟ ପ୍ରଦୋଷ କାଳରେ ସନ୍ଧ୍ୟା 5.29 ରୁ 7.53 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିବ।

ତୁଲସୀ ବିବାହର ଗୁରୁତ୍ୱ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ, ଦେବଥାନି ଏକାଦାଶି ଉପରେ ପ୍ରଭୁ ଶାଳିଗ୍ରାମଙ୍କ ସହ ତୁଲସୀ ବିବାହର ଏକ ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି। ଯୋଗନିଦ୍ରାର ଚାରିମାସ ପରେ ଯେତେବେଳେ ପ୍ରଭୁ ଜାଗ୍ରତ ହୁଅନ୍ତି, ସେହି ଦିନ ସମସ୍ତ ଦେବତା ଏକତ୍ରିତ ହୋଇ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି | ଯେତେବେଳେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଜାଗ୍ରତ ହୁଅନ୍ତି, ଚାରିମାସ ପାଇଁ ବନ୍ଦ ହୋଇଥିବା ସମସ୍ତ ଶୁଭ କାର୍ଯ୍ୟ ପୁଣି ଆରମ୍ଭ ହୁଏ | ଏହି ଦିବସରେ ଦେବୀ ତୁଲସୀଙ୍କ ସହିତ  ପ୍ରଭୁ ଶାଳିଗ୍ରାମଙ୍କ ବିବାହ କରାଯାଏ | ଏହା କରିବା ଦ୍ୱାରା ବୈବାହିକ ଜୀବନରେ ଥିବା ବାଧା ଦୂର ହୋଇଯାଏ  ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ତୁଲସୀ-ଶାଳିଗ୍ରାମଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବା କନ୍ୟା ଦାନ  ସହିତ ସମାନ ଗୁଣ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ | ଯଦି କାହାର ବିବାହରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଥାଏ କିମ୍ବା ବିବାହ ବାରମ୍ବାର ଭାଙ୍ଗିଯାଏ, ତେବେ ଏହି ଦିନ ତୁଳସୀ ବିବାହ ଆୟୋଜନ କରିବା ଶୁଭ ବୋଲି ମନାଯାଏ |

ଶାଳିଗ୍ରାମ-ତୁଳସୀ ବିବାହ ପୂଜା ପଦ୍ଧତି କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର ଦେବଭୂତ ଏକାଦଶୀରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଏବଂ ବିଷ୍ଣୁପ୍ରିୟା ତୁଲସୀଙ୍କ ରୂପରେ ଶାଳିଗ୍ରାମଙ୍କ ବିବାହ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନରେ ମହିଳାମାନେ ସୁସଜ୍ଜିତ ହୋଇ  ଚଉରା ଗଛର ଚାରିପଟେ ଶାଲିଗ୍ରାମକୁ ନେଇ ଭ୍ରମଣ କରନ୍ତି | ବିବାହ ସମୟରେ ଅନେକ ଗୀତ, ଭଜନ ଏବଂ ତୁଲସୀ ନାମଅଷ୍ଟକମ ସହିତ ବିଷ୍ଣୁସହସ୍ରନାମ ପାଠ କରିବାର ଏକ ପରମ୍ପରା ଅଛି | ଏକ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି ଯେ ନିଦ୍ରାରୁ ଉଠିବା ପରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ପ୍ରଥମେ ତୁଲସୀଙ୍କ ଡାକ ଶୁଣନ୍ତି, ତେଣୁ ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଦିନ ତୁଲସୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ମନୋସ୍କାମନା ପୂର୍ଣ୍ଣକରନ୍ତି। ସେଥିପାଇଁ ତୁଲସୀ ବିବାହ ଦେବ ଜାଗରଣଙ୍କ ପବିତ୍ର ମୁହୂର୍ତ୍ତକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପର୍ବ ଭାବରେ ଆୟୋଜନ କରାଯାଏ | ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ତୁଲସୀ-ଶାଳିଗ୍ରାମଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବା ଦ୍ୱାରା ପୁଣ୍ୟ ଅର୍ଜନ କରନ୍ତି ଏବଂ ଦାମ୍ପତ୍ୟ ଜୀବନରେ ପ୍ରେମ ସର୍ବଦା ରହିଥାଏ |

ତୁଲସୀ ମନ୍ତ୍ର |

देवी त्वं निर्मिता पूर्वमर्चितासि मुनीश्वरैः । नमो नमस्ते तुलसी पापं हर हरिप्रिये ।।

ॐ सुभद्राय नम:, मातस्तुलसि गोविन्द हृदयानन्द कारिणी,नारायणस्य पूजार्थं चिनोमि त्वां नमोस्तुते।।

महाप्रसादजननी, सर्व सौभाग्यवर्धिनी, आधि व्याधि हरा नित्यं, तुलसी त्वं नमोस्तुते।।

ॐ श्री तुलस्यै विद्महे।

विष्णु प्रियायै धीमहि।

तन्नो वृन्दा प्रचोदयात्।।